امتیاز تعاونی مسکن به چه معنی است؟

مفهوم حق امتیاز در پیش فروش آپارتمان | حق امتیاز در تعاونی مسکن به چه معنی است؟

حق امتیاز چیست؟
اگر مدت کوتاهی حتی، اندک جستجویی در میان پروژه های پیشفروش منطقه 22 تهران کرده باشید، بی شک با واژه ی "حق امتیاز" آشنا هستید. در این مطلب می خواهیم این واژه را واکاوی کرده و علاوه بر مفهوم حق امتیاز، دلایل و ریشه های پیدایش چنین پدیده ای را بررسی کنیم. 
حق امتیاز به زبان ساده، فروش عضویت در پروژه ایست که به عده ای خاص با اولویت هایی خاص تعلق می گیرد، به کسی که آن اولویت ها را نداشته، ولی در پی ورود به آن پروژه است. این تعریفی کلی است که هر پروژه ای می تواند مصداقی بر آن باشد. به عنوان مثال بلیط های بازی ها یا کنسرت های پرطرفدار که در ساعات نزدیک به شروع، ظرفیت فروش به پایان رسیده و برای هر بلیط که قبلا خریداری شده، بازار سیاه تشکیل می شود. 
پروژه های در حال ساخت منطقه 22، اغلب توسط تعاونی مسکن های ارگان ها و سازمان های دولتی تشکیل می شوند و واحدها به کارکنان آن سازمان و ارگان واگذار می شود تا در ازای پرداخت اقساط در زمانی خاص، واحدها تحویل اعضا گردد. برخی از اعضا به هر دلیلی تا پایان پروژه و تحویل واحد منتظر نمی مانند و حق عضویت خود را واگذار می کنند. از آنجایی که کل این پروسه برای اعضای پروژه سودآوری داشته و کل ارزش یک واحد مسکونی را با نازل ترین قیمت- یعنی قیمت تمام شده- آنهم با شرایط پرداخت بسیار مناسب و طولانی مدت پرداخت می کنند، خود بخود عضویت هر عضو در این پروژه ارزشمند بوده و دارای متقاضی می شود. افراد زیادی هستند که حاضرند بجای هرکدام از اعضای پروژه باشند و از این روند سودآور استفاده کنند، اما چون ظرفیت پروژه تکمیل شده است این امکان را ندارند. بنابراین افرادیکه قبلا بنا به کارمند آن سازمان بودن و یا زودتر خبردار شدن و ثبت نام کردن در آن پروژه، سوار این کشتی بخت و اقبال هستند، بلیط خود را به راحتی به دیگران واگذار نمی کنند و در ازای این عضویت ارزشمند، مبلغی را دریافت می کنند. مبلغی جدای از پولی که به عنوان اقساط تا بحال داده اند. به این مبلغ جداگانه "حق امتیاز" می گویند. 

چرا باید حق امتیاز پرداخت کنیم؟؟

حال نکته اینجاست که میزان حق امتیاز در هر پروژه را میزان سودآوری عضویت در آن پروژه تعیین می کند. هر چه عضویت در پروژه ای سودآوری بیشتری داشته باشد، قطعا متقاضی بیشتری نیز خواهد داشت و متقاضی بیشتر نیز مساوی است با ارزشمندتر بودن عضویت آن پروژه. البته برخی از پروژه ها نیز برای پذیرش عضو جدید شرایط خاصی دارند و هر عضو جدیدی را به جمع خود راه نمی دهند. به عنوان مثال پروژه ی تجاری مسکونی امیرکبیر، متعلق به انجمن دندانپزشکان ایران واقع در تقاطع بلوار امیرکبیر و کاج، به طور خاص مخصوص دندانپزشکان است و برای حفظ برند خود در صورتی نقل و انتقال برای اعضای جدید انجام می دهد که متقاضی پروانه ی دندانپزشکی خود را ارائه دهد. 
حال با تعاریف بالا روشن است که چرا حق امتیاز برخی از پروژه ها گران تر و برخی ارزان تر است. پروژه هایی که موقعیت مکانی مناسب تر ، مصالح و کیفیت بالاتر، سرعت کار سازنده بیشتر و درصد پیشرفت فیزیکی بالاتری داشته باشند، به طور قطع سودآوری بیشتری برای اعضای خود دارند بنابراین قیمت امتیاز بالاتری نیز خواهند داشت. داستان به همین جا ختم نمی شود. حتی در میان اعضای یک پروژه نیز اعضایی که واریزی مناسب و بروز داشته باشند و اقساط خود را بموقع پرداخت کرده باشند در مواردی مثل انتخاب طبقه، اولویت بالاتری داشته و طبعا حق امتیازشان ارزشمندتر است.
بنابراین می توان گفت حق امتیاز در یک پروژه پیشفروش، اصلی ترین آیتم جهت ارزشگذاری آن پروژه و حتی هر عضو از آن پروژه می باشد. 

نگارنده ؛ اردشیر کسری